حیران نام روستایی ییلاقی و زیبا در شهرستان آستارا واقع در استان گیلان است. این روستا در فاصله ۳۰ کلیومتری آستارا قرار دارد. حیران از سه روستای حیران سفلی، حیران وسطی و حیران علیا تشکیل شده است. منطقه حیران از توابع شهرستان آستارا در منتهی الیه غرب استان گیلان و همجوار با استان اردبیل با ۲۲۰۰ هکتار مساحت است که از این میزان ۱۲۰۰ هکتار به مستثنیات اشخاص و ۱۰۰۰ هکتار به منابع ملی تعلق دارد.

به دلیل ییلاقی بودن منطقه، ساخت بناهای ویلایی در سال‌های اخیر چشمگیر بوده‌ است. در طول فصول گرم سال جمعیت این روستا به بیش از ۲۰۰۰ نفر می‌رسد، اما جمعیت ثابت آن در حدود ۳۰۰ نفر است که به شغل کشاورزی مشغول بوده و در طول سال، مخصوصا بهار و تابستان، رستوران‌ها و مغازه‌هایی را در کنار جاده برای کسب و کار باز می‌کنند. این روستا به دلیل زیبایی طبیعی آن، به عنوان یکی از منطقه‌های نمونه گردشگری در ایران است و با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب در سالیان اخیر، مورد توجه گردشگران قرار گرفته و ساخت و ساز بناهای تفریحی و گردشگری در آن افزایش یافته‌ است.

گردنه

گردنه حیران در مسیر راه ارتباطی آستارا-اردبیل قرار گرفته‌ است. این گردنه که به همراه روستای ونه‌بین، حاجی امیر بالا و حاجی امیر پایین از مناطق حفاظتی سیاسی و جغرافیایی استان گیلان است، از یک طرف مشرف به کوه‌هایی است که پوشیده از جنگل‌های انبوه‌ است و از سویی مشرف به دره‌ای نه چندان عمیق است که از میان آن رود آستاراچای عبور می‌کند. این رود تعیین‌کننده مرز استان گیلان ایران و جمهوری آذربایجان است.

این گردنه در بیشتر زمان‌ها در زیر پوششی از مه قرار دارد و از نظر طبیعی دره‌ها و کوهپایه‌های آن، پوشیده از گل‌ها و گیاهان جنگلی و مرتعی است. با این وجود این گردنه چندان مرتفع نیست و ارتفاع بلندترین نقطه آن از سطح آب‌های آزاد تنها حدود ۱۵۰۰ متر است؛ در واقع علت اصلی مه تقریبا دائمی گردنه حیران رطوبت دریای خزر است، نه ارتفاع زیاد این گردنه.

منطقه نمونه گردشگری

اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان در این منطقه امکانات تفریحی و گردشگری متعددی را ایجاد کرده و در سال ۱۳۹۰ با راه‌اندازی تله کابین حیران موجب توسعه و افزایش بیش از بیش صنعت گردشگری در استان گیلان و شهرستان مرزی بندر آستارا شده‌ است.

توصیف

گردنه حیران یکی از جاذبه‌های زیبای طبیعتی است که در منطقه حیران آستارا قرار دارد. اگر به این منطقه سفری داشته باشید، متوجه خواهید شد که چرا این نام را برای این منطقه انتخاب کرده‌اند. زیبایی بیش از حد این طبیعت هر تماشاگری را حیران می‌کند. جاده‌ای که مثل یک مار تنومند به یک کوه بزرگ پیچیده شده، تا ارتفاع بسیار زیادی بالا رفته است. در این جاده ماشین‌ها را می‌بینیم که در آن ارتفاع بلند در حرکت هستند. در هنگام عبور از این مسیر زیبا هر چند دقیقه با پیچ تندی روبه‌رو می‌شویم که باید آن را دور زد.

وقتی بالاتر می‌رویم در طول مسیر رستوران‌ها و سالن‌های غذاخوری و پذیرایی زیادی را می‌بینیم که استراحت‌های کوتاه در کنار پرتگاه برای دیدن طبیعت زیبا و ماشین‌هایی که در زیر و روی جاده پر پیچ و خم دیده می‌شوند را فراهم می‌کند. خوردن بلال تازه و خرید مقداری عسل مرغوب این منطقه را فراموش نکنید. مسئله بسیار مهم، حفاظت از زیبایی‌های تمامی مناطق زیبای گردشگری ایران است؛ چرا که افزایش گردشگر به مکان‌های نغز و زیبای طبیعی استان‌های مختلف نیازمند رعایت رفتارهایی است که منجر به تخریب چنین مکان‌های با ارزشی نشود و همیشه حفاظت آن‌ها در راس همه‌ی امورات قرار گیرد.