آثار سیاسی عاشورا را از چند منظر می­ توان تحلیلی کرد نخست از منظر اهداف اعلامی و مطرح شده توسط سید و سالار شهیدان اینکه هدف قیام امام چه بود و تا چه حد این قیام اهداف مورد نظر حضرت را محقق کرد.

دوم از منظر تاریخی است یعنی اینکه با دقت در وقایع پس از عاشورا و تحولاتی که با الهام از عاشورا روی داد؛ پیامدهای قیام عاشورا سنجیده شود به بیان دیگر اوضاع جامعه مسلمانان قبل و بعد از قیام امام حسین بررسی شود. از حیث سطح و ابعاد می توان آثار سیاسی عاشورا را به سطح خرد و کلان و نیز سطح نظری و عقیدتی و سطح عملی تقسیم کرد از نظر زمانی نیز این آثار به آثار کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت قابل تقسیم است.

امام ‏خمینی (ره) که فرهنگ عاشورا را گنجینه عظیم سیاسی دینی و پشتوانه فرهنگ غنی و انسان ساز اسلام می‏دانست با بهره‏ گیری از آموزه ‏های عاشورایی، حماسه حسینی را اساس قیام و مبارزه خویش قرار داده و به احیای دین پرداخت. امام با شناخت دقیق از سیاست‏ های استکبار جهانی در تحمیل و حمایت رژیم پهلوی در ایران و مشابهت‏ های فراوان این رژیم با حاکمان اموی با الهام از فرهنگ احیاگر عاشورا و بهره‏ گیری از دو عنصر تحرک‏ آفرین دینی، یعنی « امر به معروف و نهی از منکر » و « تکلیف الهی » که شالوده و اساس شکل ‏گیری حماسه عاشورای حسینی را پایه‏ ریزی کردند؛ رژیم دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی را فرو ریخت و مکتب انسان‏ ساز اسلام را حیات مجدّد بخشید و غبار تحریف و بدعت را از چهره دین زدود. از مهم‏ترین دلایل موفقیت امام در پیروزی انقلاب و تشکیل حکومت جمهوری اسلامی احیای نگرش سیاسی ایشان به آموزه‏ های دینی و آمیختگی دین با سیاست بود. اینکه امام خمینی فرمودند محرم و صفر را زنده نگه دارید که با زنده نگه داشتن آن نهضت شما آسیبی نمی بیند و از سوی دیگر می­فرمایند پشتیبان ولایت فقیه باشید تا به مملکت شما آسیبی نرسد ارتباط موجود میان زنده نگه داشتن عاشورا و پیروی از ولایت را نشان می­دهد. می­توان گفت این دو لازم و ملزوم همند و زنده نگه داشتن عاشورا با حکومت دینی شدنی است و دوام حکومت دینی هم با ولایت میسر است.